Asrani | ‘अंग्रेजों के जमाने के जेलर’ असरानी काळाच्या पडद्याआड

हिंदी चित्रपटसृष्टीतील एक काळ गाजवलेले अभिनेते आणि हसवणाऱ्या भूमिका साकारण्यात अग्रेसर असलेले गोवर्धन असरानी, ज्यांना सर्वजण 'असरानी' म्हणून ओळखतात, यांचं २० ऑक्टोबर २०२५ रोजी निधन झालं. ते ८४ वर्षांचे होते.

हसवणाऱ्या आणि हलक्याफुलक्या भूमिका करून अनेकांच्या चेहऱ्यावर हास्य फुलवणारा हा अभिनेता आता काळाच्या पडद्याआड गेला आहे. त्यांच्या निधनाची बातमी सर्वत्र पसरताच, चाहत्यांमध्ये आणि चित्रपटसृष्टीत शोककळा पसरली आहे.

एक संवाद, एक आठवण

“हम अंग्रेज़ों के ज़माने के जेलर हैं…”

शोले (१९७५) या चित्रपटातील हा संवाद आजही लोकांच्या मनात घर करून आहे. त्यांच्या या भूमिकेतील वेडेपणाचं आणि टाइमिंगचं इतकं अफाट यश होतं की तो आजही मिम्स आणि कॉमिक सीनमध्ये वापरला जातो.

असरानी यांनी केवळ हास्यच नाही तर अभिनयातली विविधांगी बाजू प्रेक्षकांसमोर ठेवली. त्यांच्या भूमिकांमध्ये एक वेगळी सच्चाई आणि सहजता होती — जणू त्या व्यक्तिरेखा त्यांनी जगल्या होत्या.

चित्रपटसृष्टीतील प्रदीर्घ प्रवास

असरानी यांचा जन्म १ जानेवारी १९४१ रोजी जयपूर, राजस्थान येथे झाला. त्यांनी भारतीय चित्रपट व नाट्य संस्थेतून (FTII, पुणे) अभिनयाचं शिक्षण घेतलं आणि त्यानंतर १९६० च्या दशकात चित्रपटसृष्टीत पाऊल ठेवलं.

त्यांनी आपल्या कारकिर्दीत ३५० हून अधिक चित्रपटांमध्ये काम केलं. Chupke Chupke, Gol Maal, Bawarchi, Ab Kya Hoga, Sholey आणि Hera Pheri यांसारख्या अनेक गाजलेल्या चित्रपटांमध्ये त्यांच्या भूमिका लक्षात राहणाऱ्या ठरल्या.

तसं पाहिलं तर १९७०-८० च्या दशकात जिथं विनोदी भूमिकांना फारसं महत्त्व नव्हतं, तिथं असरानी यांनी त्यांना मुख्य प्रवाहात आणलं. त्यांच्या कॉमिक टाइमिंगने आणि भाषाशैलीने संपूर्ण पिढीवर प्रभाव टाकला.

शेवटची पोस्ट, शेवटचा दिवस

त्यांचं निधन दिवाळीच्या दिवशी झालं ही एक दैवाची विचित्र साथ वाटावी अशी गोष्ट होती. निधनाच्या काही तास आधीच त्यांनी आपल्या चाहत्यांना सोशल मिडियावर दिवाळीच्या शुभेच्छा दिल्या होत्या.

त्या पोस्टखाली नंतर चाहत्यांनी अश्रूंनी भरलेले कमेंट्स लिहिले — “ज्यांनी आम्हाला हसवलं, त्यांचं अचानक असं निघून जाणं काळजाला भिडतं,” अशा भावना व्यक्त झाल्या.

एक कलाकार, जो अजूनही जिवंत आहे

असरानी हे केवळ एक अभिनेता नव्हते; ते एका संपूर्ण युगाचे प्रतिनिधी होते. त्यांच्या हास्याचं, संवादांचं आणि अदा-भावांचं आजही अनुकरण केलं जातं.

त्यांचा प्रभाव इतका खोल आहे की त्यांच्या भूमिकांचा अभ्यास अजूनही नवोदित कलाकार करत असतात. ते चित्रपटसृष्टीतील हास्याच्या “शाळेप्रमाणे” होते.

असरानी यांनी आपल्या हास्यप्रवासातून हिंदी चित्रपटसृष्टीला आणि प्रेक्षकांना अनमोल ठेवा दिला आहे. त्यांच्या निधनानंतरही त्यांच्या भूमिका, संवाद आणि आठवणी आपल्याला सतत सोबत राहतील.
त्यांना हीच खरी शब्दातली श्रद्धांजली.

ज्येष्ठ अभिनेते असरानी (Asrani) यांनी त्यांच्या सुमारे ५ दशकांच्या प्रदीर्घ कारकिर्दीत ३५० पेक्षा जास्त चित्रपटांमध्ये भूमिका केल्या. त्यांनी मुख्यतः विनोदी भूमिकांसाठी ओळख निर्माण केली, पण चरित्र आणि गंभीर भूमिकाही प्रभावीपणे साकारल्या.

खाली त्यांचे काही खास आणि उल्लेखनीय चित्रपट दिले आहेत:

🎬 असरानी यांचे काही खास चित्रपट

1. Sholay (1975)

"हम अंग्रेज़ों के ज़माने के जेलर हैं!"
🔹 या चित्रपटातील त्यांच्या ‘जेलर’ भूमिकेमुळे ते घराघरात प्रसिद्ध झाले.
🔹 चार्ली चॅप्लिनसारखा चालण्याचा अंदाज, हास्यास्पद हुकूमशाही, आणि भडक पोशाख — या भूमिकेने त्यांना अजरामर केलं.

2. Chupke Chupke (1975)

ऋषिकेश मुखर्जी दिग्दर्शित, एक उत्कृष्ट विनोदी चित्रपट.
🔹 असरानी यांनी एक मजेशीर ड्रायव्हरचा रोल केला.
🔹 अमिताभ बच्चन, धर्मेंद्र आणि शर्मिला टागोर यांच्यासोबत जबरदस्त कॉमिक टाइमिंग.

3. Gol Maal (1979)

🔹 या हृषिकेश मुखर्जीच्या कॉमेडीत त्यांनी छोट्या भूमिकेतही जबरदस्त छाप पाडली.
🔹 चित्रपटात विनोदाचा उच्च दर्जा असून असरानीची उपस्थिती नेहमीच रंगत वाढवते.

4. Bawarchi (1972)

🔹 राजेश खन्ना प्रमुख भूमिकेत असलेला हृदयस्पर्शी कौटुंबिक चित्रपट.
🔹 असरानी यांनी हलक्याफुलक्या शैलीत एक अविस्मरणीय सहाय्यक पात्र साकारलं.

5. Ab Kya Hoga (1977)

🔹 विनोदी + थरारक चित्रपट, जिथे त्यांनी थोडी गडबड आणि रहस्यपूर्ण छटा असलेली भूमिका साकारली.

6. Khilona (1970)

🔹 गंभीर आणि संवेदनशील कथानक असलेल्या या चित्रपटात, त्यांनी त्यांच्या अभिनय कौशल्याची चुणूक दाखवली.

📺 नंतरच्या काळात:

Welcome (2007)
Bhagam Bhag (2006)
Hera Pheri (2000) — यात त्यांच्या छोट्याशा पण प्रभावी भूमिकांनी प्रेक्षक हसून लोटपोट झाले.

🏆 पुरस्कार आणि गौरव

फिल्मफेअर आणि इतर पुरस्कारांमध्ये त्यांना सर्वोत्तम विनोदी अभिनेता म्हणून अनेकदा गौरवण्यात आले.

Asrani | ‘अंग्रेजों के जमाने के जेलर’ असरानी काळाच्या पडद्याआड